Tốc độ màn trập là một trong ba yếu tố quan trọng nhất trong máy ảnh, cùng với khẩu độ và ISO. Nếu làm chủ được tốc độ của màn trập, kiểm soát ánh sáng, kết hợp với kiến thức về nghệ thuật, bạn sẽ có được bức ảnh hoàn hảo.
Tốc độ màn trập là gì?
Tốc độ màn trập hay còn có tên tiếng Anh shutter speed, là thời gian mà bức ảnh được phơi ánh sáng, là thời gian màn trập trong máy ảnh mở và đóng. Tốc độ của màn trập ảnh hưởng đến việc photographer nắm bắt chuyển động trong ảnh. Khi tốc độ nhanh, người chụp có thể làm ngưng chuyển động; nếu chậm, người chụp có thể “kéo dài” chuyển động, tạo ra hiệu ứng mờ ảo đặc biệt.
Ví dụ:
- Tốc độ màn trập 1s: Cảm biến máy ảnh có 1s tiếp xúc với ánh sáng
- Tốc độ màn trập 1/500s: Cảm biến máy ảnh có 0,002s tiếp xúc với ánh sáng
- Tốc độ màn trập 1/2000s: Cảm biến máy ảnh có 0,0005s tiếp xúc với ánh sáng.
Màn trập máy ảnh không chỉ giúp điều chỉnh ánh sáng mà còn tạo ra các hiệu ứng đặc biệt cho bức ảnh. Shutter speed càng nhanh, hình ảnh càng sắc nét, phù hợp cho việc chụp chân dung hoặc các bức ảnh tĩnh. Ngược lại, shutter speed chậm tạo ra hiệu ứng mờ, phù hợp với chụp cảnh đêm hoặc chuyển động.
Hiện tại, các dòng máy mirrorless và DSLR hiện đại nhất có tốc độ màn trập lên tới 1/8000s hoặc nhanh hơn.
Cách đo tốc độ màn trập trên máy ảnh
Shutter speed được đo bằng đơn vị thời gian như giây hoặc phân đoạn giây. Mỗi bức ảnh sẽ có một tốc độ khác nhau, tùy thuộc vào mục đích chụp ảnh. Để đo tốc độ màn trập, bạn có thể dùng chế độ Manual – chế độ chụp thủ công, có thể điều chỉnh mọi thông số (M) hoặc Shutter Priority – ưu tiên tốc độ (có ký hiệu là S hoặc Tv) trên máy ảnh. Chúng sẽ hiển thị và đo tốc độ màn trập sẽ phụ thuộc vào loại máy ảnh mà bạn sử dụng.
Cách chỉnh tốc độ màn trập trong máy ảnh
Để thay đổi tốc độ màn trập trên máy ảnh, bạn cần điều chỉnh chế độ và thao tác trên bộ điều khiển: Chọn chế độ Shutter Priority để tập trung vào việc điều chỉnh tốc độ màn trập, trong khi đó máy sẽ tự động cân chỉnh độ mở khẩu độ phù hợp.
Việc chọn tốc độ màn trập phù hợp tùy thuộc vào mục đích chụp ảnh của bạn. Dưới đây là một số hướng dẫn để chọn tốc độ màn trập máy ảnh phù hợp:
- Chụp ảnh chân dung và chụp ảnh tĩnh: Đối với các bức chân dung hoặc tĩnh, bạn cần chọn tốc độ nhanh (1/125 giây trở xuống) để đảm bảo hình ảnh sắc nét và không bị rung.
- Chụp ảnh chuyển động: Nếu bạn muốn bắt chuyển động trong ảnh, hãy chọn tốc độ chậm (1/100 giây đến 1 giây) để tạo hiệu ứng mờ hoặc bay bóng, giúp tạo động lực và sự năng động cho bức ảnh.
- Chụp ảnh đêm hoặc ánh sáng yếu: Khi chụp ở điều kiện ánh sáng yếu, bạn cần chọn shutter speed dài (lớn hơn 1 giây) để giữ cho bức ảnh sáng đều và tránh hiện tượng quá đen hoặc biến dạng.
Lưu ý, việc chọn tốc độ màn trập cũng phải kết hợp với việc chọn khẩu độ và ISO phù hợp để đảm bảo bức ảnh hoàn chỉnh và chất lượng.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đọc đã có cái nhìn sâu hơn về shutter speed trên máy ảnh và các yếu tố quan trọng khi chụp ảnh. Hơn hết, việc hiểu và thực hành với máy ảnh thực tế sẽ giúp bạn trở thành một nhiếp ảnh gia tài năng và tinh thông về kỹ thuật chụp ảnh.
