Bố cục màu sắc là yếu tố quan trọng, góp phần tạo nên sự thành công của một sản phẩm mỹ thuật (thiết kế, video, hình ảnh,…). Màu sắc khi được sắp xếp, phối hợp đúng cách sẽ đem lại hiệu quả về thị giác cao, tạo ấn tượng sâu sắc cho người nhìn.
7 nguyên tắc khi sắp xếp bố cục màu sắc
Bố cục và màu sắc trong thiết kế có mối liên hệ chặt chẽ. Việc thiết kế bố cục màu sắc trong thiết kế cũng tương tự với bố cục về hình khối, cần tuân thủ những nguyên tắc sau:
- Đảm bảo sự cân bằng: Tạo trọng tâm cho bố cục màu bằng cách xác định vị trí điểm màu, cấu trúc, độ lớn – nhỏ, tương quan chính – phụ
- Tỷ lệ: Phân cấp chính – phụ theo chức năng, mức độ quan trọng của từng mảng màu
- Nhịp điệu: Giữa các mảng màu có sự lặp lại hoặc tuân theo một tiết tấu, quy luật nhất định
- Hướng – tuyến: Bảng màu thay đổi theo hướng hoặc tuyến để không làm rối loạn tầm nhìn
- Đa dạng: Đây là yếu tố cần thiết cho mọi sản phẩm, nhằm tăng tính sinh động cũng như mô phỏng đối tượng tốt hơn
- Tương phản: Tạo sự đối lập giữa các mảng màu là một cách hiệu quả để làm nổi bật cấu trúc, màu của đối tượng chính
- Đơn giản: Lược bỏ những chi tiết thừa, tạo hình tối giản nhưng vẫn cô đọng, truyền tải đủ nội dung.
Vẽ tranh bố cục màu là một trong những kiến thức cơ bản dành cho đối tượng có nhu cầu học về mỹ thuật. Màu sắc cần được sử dụng thông minh, hợp lý, để từ đó thể hiện được tinh thần, ý nghĩa, ngụ ý của bức ảnh hay thiết kế.
Các bố cục màu cơ bản
Một số bố cục màu phổ biến cho “dân trong nghề”:
Màu tương đồng
Màu tương đồng là những nhóm màu có điểm giống nhau về tính chất (màu trung tính, màu nóng hoặc màu lạnh).
Ví dụ:
- Màu nóng: Sử dụng dãy các màu đỏ, chuyển sang cam và nhấn nhá bằng màu vàng tươi; hoặc tạo sự chuyển đổi trong sắc độ, từ màu rất đậm sang màu sáng dần, cuối cùng lấy màu vàng làm điểm kết thúc nổi bật
- Màu lạnh: Dãy màu chạy từ xanh dương, xanh ngọc tới xanh lá và điểm nhấn là màu vàng.
Màu tương phản
Màu tương phản là những cặp màu nằm đối diện nhau trên bánh xe màu sắc, đồng thời cũng đối nghịch về tính chất hoặc sắc độ. Ưu điểm của nhóm màu trên là năng động, trẻ trung, nổi bật. Tuy nhiên, lỗi thường bị mắc phải là gây ra cảm giác khó chịu, nhức mắt.
Ví dụ:
- Tím – Vàng: Màu nền chủ yếu là màu tím cùng với những màu tương đồng như tím đỏ, tím xanh,…màu tương phản sẽ là màu vàng
- Xanh lá – Đỏ: Gam màu lạnh chiếm phần lớn tác phẩm, được nhấn mạnh bởi một gam màu nóng, tạo đường dẫn từ xanh sang đỏ bằng các màu cam, vàng.
Hòa màu sắc
Hòa sắc được hiểu là hòa quyện, hài hòa giữa các mảng màu. Cách phối trên không có độ gắt cao, tuy nhiên vẫn có độ đậm nhạt để phân chia chính phụ. Ngoài ra, điểm đặc biệt khác là sự chuyển màu êm ái, tỷ lệ giữa màu nền và màu chính không chênh lệch quá lớn.
Nhìn chung, với mọi ngành nghề liên quan tới nghệ thuật, sáng tạo là điều thiết yếu. Tuy nhiên, việc ứng dụng các bố cục màu hay tuân theo quy tắc bố cục màu vẫn là điều nên làm để đảm bảo chất lượng cho sản phẩm.
